MOU Oudenaarde, depot
monstrans
zilver
-
1762
zilver- en edelsmid Jan-Baptiste de Limbercie (1728-na 1775)
klik op de foto om de diashow te starten
Zonnemonstrans, vervaardigd in 1762 door zilver- en edelsmid Jan-Baptiste de Limbercie (1728-na 1775)
Deze zonnemonstans bevindt zich momenteel in één van de depots van het museum. Voor velen zal een monstrans een onbekend voorwerp zijn. Monstrans komt van het Latijnse woord monstrare, wat ‘tonen’ betekent. Een ander woord voor een monstrans is een ostensorium, wat van het Latijnse woord ostendere afgeleid is, en dezelfde betekenis draagt.
Maar waarvoor dient een monstrans?
Het is voor bepaalde stromingen van het Christendom een onderdeel van het liturgisch vaatwerk (de niet-textiele benodigdheden gebruikt bij godsdienstige plechtigheden). Liturgisch vaatwerk kan opgesplitst worden in twee categorieën: de vasa sacra (heilig vaatwerk), waartoe de monstrans behoort, en de vasa non sacra (onheilig vaatwerk).
Enkel de vasa sacra komt in directe aanraking met de geconsacreerde eucharistische gaven. De monstrans draagt, of beter gezegd ‘toont’ een onderdeel hiervan: de hostie. Deze wordt geplaatst in het glazen kijkvenstertje te midden van de stralenbundel en wordt op zijn plaats gehouden m.b.v. een knijpertje, dat de lunula genoemd wordt. De monstrans wordt meestal ergens geplaatst op het altaar, maar kan o.a. ook meegedragen worden in processietochten.
Dit exemplaar uit de barokke periode is rijkelijk versierd. Onderaan de monstrans staat de Heilige Cornelius samen met zijn attributen twee keer in reliëf afgebeeld. Meer naar boven toe, onder het glazen kijkvenstertje, rust het Lam Gods (één van de aanduidingen van Jezus Christus). Aan beide kanten van het Lam Gods bevindt zich een engel. Rondom de stralenbundel hangen er verschillende ruikertjes van bloemen, druiven en korenaren. Als bekroning van de monstrans wordt een kroontje opgehouden door twee zwevende cherubijnen, met daaronder God de Vader en de Heilige Geest. De monstrans is ook gemerkt met het stadsmerk van Oudenaarde (een bril en een gekroonde A), het jaarcijfer (een gekroonde 62) en het meestermerk (een lopend hert).
terug naar overzichtspagina "objecten in de kijker"
